Zoekt u verdiepende informatie over het Oosters- en Oriëntaals christendom? Dan zit u goed bij onze achtergrondartikelen, die zowel historische als hedendaagse onderwerpen behandelen. Via de verschillende tabbladen kunt u ook per gebied informatie opzoeken.
Canonieke territoria II: problemen en oplossingen
©Wikimedia Commons/Kremlin. Inauguratie van Poetin, in de Verkondigingskathedraal in het Kremlin, mei 2012. Door Paul Baars. De strijd tussen de patriarchaten van Constantinopel en Moskou over de zeggenschap over Oekraïne, laat zien dat oorlogen waarbij godsdienst een rol speelt niet tot het verleden behoren. Het blijft de gemoederen bezighouden welke kerk zeggenschap heeft over welk…
Een icoon, een sarcofaag, politieke belangen en oorlog
Icoon van de Gastvrijheid van Abraham oftewel de H. Drievuldigheid, Andrej Roebljov Door Bert Groen. In de loop der geschiedenis hebben iconen en politieke belangen elkaar meermaals sterk beïnvloed. Dat dit verschijnsel niet tot het verleden behoort blijkt uit een hedendaags spectaculair en ambivalent voorval. Het betreft het besluit van de Russische dictator Vladimir Poetin…
De canonieke territoria (deel 1)
Door Paul Baars. De strijd tussen de patriarchaten van Constantinopel en Moskou over de zeggenschap over Oekraïne, laat zien dat oorlogen waarbij godsdienst een rol speelt niet tot het verleden behoren. Het blijft de gemoederen bezighouden welke kerk zeggenschap heeft over welk territorium. ‘Een vorm van kerkelijke dwang die olie op het vuur kan gooien’,…
Verloren en vergeten: Armeense christenen in het conflict in Nagorno-Karabach
Door Jasmine Dum-Tragut. In Armenië wordt de oudste christelijke gemeenschap buiten het Heilige Land momenteel ontworteld, duizenden getuigenissen van haar cultuur en identiteit zijn al vernietigd. Het geïsoleerde gebied Artsach, dat beter bekend staat als Karabach, is hierdoor in het bijzonder getroffen. Door Jasmine Dum-Tragut. In het najaar van 2020 brak er een meedogenloze strijd…
Overlevering door toeval: het verhaal van de Kroniek van Johannes van Nikiu
Door Daria Elagina. In 2023 is het precies 140 jaar geleden dat de eerste wetenschappelijke editie van de Ethiopische tekst, die bekend werd onder de titel Kroniek van Johannes van Nikiu, verscheen. Hermann Zotenberg publiceerde deze uiterst waardevolle historische bron in 1883. Sindsdien heeft de tekst veel aandacht gekregen, maar met name de laatste jaren…
Homoseksuele Orthodoxe christenen, symbolisch kapitaal en onderhandelen over identiteit en macht in het Grieks-Orthodoxe aartsbisdom van Noord-Amerika
Door Frances Kostarelos. In juli 2022 reisde aartsbisschop Elpidophoros van Amerika naar Griekenland om de twee kinderen van een getrouwd homostel te dopen. Verschillende aanwezigen deelden foto’s van de doop op sociale media. Een lid van de familie bedankte Elpidophoros voor zijn ‘progressieve leiderschap’. Hij bestempelde de gebeurtenis als een “heel speciaal moment” voor de…
Russisch-Oekraïense Oorlog: Russkii mir en het idee van een rechtvaardige en heilige oorlog
Door Viorel Coman. Op 24 februari 2022 opende Rusland zonder directe aanleiding een militaire aanval op buurland Oekraïne. In feite is de oorlog de escalatie van het Russisch-Oekraïense conflict dat in 2014 is begonnen met de annexatie van de Krim door Rusland. Ter rechtvaardiging van de invasie betwistte Vladimir Poetin het zelfbeschikkingsrecht van Oekraïne. Tevens…
De Algemene Vergadering van de Wereldraad van Kerken en het probleem van Oekraïne
Door Sergii Bortnyk. Voor de eerste keer was er in Karlsruhe 2022 een aparte delegatie uit Oekraïne bij de assemblee van de Wereldraad van Kerken. Al voor begin van de Russische aanval was de kerkelijke situatie in Oekraïne ingewikkeld. Er bestonden sinds 2019 in het land drie Oosterse kerken, die de liturgie volgens de Byzantijnse…
Doop à la carte? Of waarom de Orthodoxie een discussie moet houden over de identiteit van de mens
Door Nikolaeos Asproulis. Het volgende opiniestuk is ingebed in een recent hoofdstuk van de inner-orthodoxe discussies en controverses. Het is een voorbeeld met een bredere context. Zoals Nikolaeos Asproulis, vice-directeur van de Orthodoxe Volos Academie in Griekenland, probeert duidelijk te maken, moet ook het ook voor een Orthodoxe gelovige, naast alle verschillen betreffende natie, cultuur, gender…
Het ‘Oosters werk’ van de Rooms-Katholieke Kerk. De oorsprong van het Nijmeegs Byzantijns Koor
Door Paul Baars. Eind 1973 ging ik in Nijmegen geschiedenis studeren. Nijmegen was toen nog ‘het Havana aan de Waal’. Op de universiteit was een revolutionaire stemming. Maar ik trof naast het Havanna aan de Waal ook een ‘Rusland aan de Waal’ aan: de Russische studiekring, de Byzantijnse kapel en het Nijmeegs Byzantijns Koor (hierna:…
Het sacrament van adoptie en de crisis van wezen in Roemenië
Door Petre Maican. Onlangs heeft een nieuwsartikel, waarin een nogal ongebruikelijk verzoek van een Orthodoxe gelovige aan de bisschop van Roemenië naar voren kwam, de aandacht van het publiek weten te trekken. De gelovige heeft de bisschop namelijk gevraagd: “Waarom doet de kerk niets doet aan de situatie van de duizenden wezen en achtergestelde kinderen…
Geschiedenis van de Macedonisch-Orthodoxe Kerk
Door Paul Baars. Een vroeg christelijk begin? Het huidige Noord-Macedonië voert zijn christelijke oorsprong graag terug op de bezoeken van de apostel Paulus aan de regio en aan de stad Filippi, die rond 55 na Christus hebben plaatsgevonden. Het huidige Noord-Macedonië bestond toen natuurlijk nog niet. Er was nog geen Slavische bevolking. De regio was…
‘Het is de liturgie, niet de economie …!’ Een beschouwing over de centrale plaats van de eredienst ten aanzien van de milieubescherming
Door Bert Groen. Tijdens het 30-jarig jubileum van het Instituut voor Oosters Christendom heeft Bert Groen een lezing gegeven. Hieronder vindt u de tekst van zijn lezing: De slogan “It is the economy, stupid!” is in politieke campagnes en ook wel in gewone gesprekken heel bekend. Daarmee wijst degene die het zegt erop dat het…
Oekraïense kerken bidden voor de overwinning als voorwaarde voor vrede
Door Heleen Zorgdrager. Tijdens het Webinar Doopsgezind Seminarie – Kerk in oorlogstijd. De rol van de kerk: vrede, getuigenis, en verantwoordelijkheid gehouden op 18 mei 2022 heeft prof. dr. Heleen Zorgdrager gesproken over de Oekraïense kerken. Dit is haar bijdrage voor het Webinar Doopsgezind Seminarie. Welke ethiek van oorlog en vrede is leidend voor de…
Kiev aan de Waal
Door Paul Baars. Toen ik in 1973 in Nijmegen ging studeren, werd Nijmegen wel het ‘Havana aan de Waal’ genoemd. Dat was achteraf bezien overdreven. Aan het aantal Oekraïense vlaggen te zien, lijkt het nu een beetje Kiev aan de Waal. Nog nooit heb ik zo veel Oekraïens en Russisch op straat gehoord als nu.…
Geen verdeeldheid in twee, maar pluralisme – Kerk en Religie in Oekraïne
Door Alfons Brüning. Oekraïne wordt traditioneel vaak omschreven als “grensland” tussen Oost en West. Enerzijds wordt hiermee de religieuze tegenstelling aangeduid; Oekraïne als grensland tussen het Oosters Orthodoxe en Westerse christendom. Anderzijds speelt Oekraïne een belangrijke rol in geopolitieke modellen (deels gebaseerd op religie), zoals het beruchte boek van de Amerikaanse politicoloog Samuel Huntington. Daarin…
Kirills vertekende versie van Russisch christendom
Door Alfons Brüning. De grote vraag is wat er mis ging. Hoe kon het gebeuren dat het hoofd van een van de grote christelijke kerken, patriarch Kirill van de Russisch-Orthodoxe Kerk, in zijn preken voortdurend een oorlog rechtvaardigt die wereldwijd als een misdaad, een schending van het volkenrecht wordt gezien en inmiddels bijna dagelijks beelden…